Psychische gevolgen

Stress versterkt stress!

Naarmate stress in ons leven aanhoudt, worden we er niet immuun, maar juist gevoeliger voor. Op die manier bouwen angst en stress zich op en uiten ze zich in nieuwe gedrags- en gewoontepatronen. Hoewel we rationeel weten dat we overmatig reageren, denkt het brein echter dat de niveaus van angst en stress die we ervaren ‘normaal’ zijn.

Nieuwe verbindingen

Dit komt omdat ons brein voortdurend nieuwe verbindingen maakt op basis van vorige ervaringen. Hierdoor kunnen we gestresst raken en angstig worden van situaties waar we ons vroeger niet druk over zouden maken. Stress en angst kunnen ons fysiek en emotioneel uitputten,  waardoor we zelfs nog gevoeliger worden voor stress en angst.
Op die manier kunnen allerlei psychische symptomen ontstaan, zoals:

• Angst en piekeren (angstversterkende gedachten die beginnen met ‘wat als…’).
• Terugtrekken uit het sociale leven/ eenzaamheid
• Straat- en pleinvrees
• Boosheid en frustratie
• Depressie
• Destructieve gewoontes (verslavingen, dwangklachten)
• Paniekaanvallen
• Gevoelens van ‘onwerkelijkheid’
• Burn-out (gevoel opgebrand te zijn)

Programmafoutjes

Wat er feitelijk gebeurt, is dat er programmafoutjes in het hoofd ontstaan. We leren nieuwe situaties te koppelen aan de oude of bestaande stressvolle of angstige situaties en niet op basis van hoe de werkelijkheid in feite echt is. De buitenwereld komt niet meer helder binnen en we reageren voornamelijk op wat we innerlijk beleven of op hoe ons lichaam reageert.

Vicieuze cirkel

Op die manier blijven velen in een vicieuze cirkel van angst en stress hangen. Stress op zichzelf is altijd van voorbijgaande aard. Op de pagina Tips lees je wat je zelf allemaal kunt doen om dit te bevorderen.  Zodra je het patroon doorbreekt, kan het proces weer omgedraaid worden. Blijven de angsteffecten aanhouden, dan kun je dit aanpakken met bijv. psychotherapie of coaching.

Terugdraaien

Hoe dan ook kunnen ook de psychologische effecten worden gecorrigeerd of teruggedraaid, zodat we snel doorheen oude patronen nieuwe verbindingen kunnen maken die ervoor zorgen dat de buitenwereld wel weer in een gezond perspectief binnenkomt. Behandelingen die hierbij kunnen helpen,  zijn o.a. Mind Tuning, NLP of EMDR (zie Interventies).

Kennis is belangrijk

Zoals gezegd, zorgen angst en stress makkelijk voor meer angst en stress. Door kennis kun je deze opbouw tegengaan, omdat je weet waarom je ervaart wat je ervaart en de symptomen op zichzelf daarom minder beangstigend zijn. Het is vooral de angst voor de angst die angst verder voedt. Wanneer juist die angst verdwijnt, heb je al veel gewonnen.

Lichamelijke gevolgen van stress

Fysieke uitwerking

Zoals gezegd, zijn de fysieke symptomen van stress haast niet te missen. Afhankelijk van hoelang stress aanhoudt of de mate ervan, worden bepaalde fysieke verschijnselen en gevolgen duidelijker. De fysieke uitwerkingen kunnen per individu enorm verschillen. Sommigen krijgen migraine, terwijl een ander vooral last krijgt van maagklachten of rugpijn. Weer iemand anders reageert vooral met paniekaanvallen of krijgt last van hyperventilatie.

Voorkomende fysieke klachten

Hieronder een lijst van de meest voorkomende fysieke klachten bij angst en stress:

• Druk op de borst
• Hartkloppingen/-ritmestoornissen
• Hyperventilatie
• Paniekaanvallen
• Maag-/ spijsverteringsproblemen
• Spierpijn (rugklachten, stijve nek)
• Slapeloosheid
• Trillen
• Tintelingen in handen en voeten
• Koude, stijven ledematen
• Koude handen en voeten
• Vermoeidheid
• Neiging om veel te plassen
• Hoofdpijn (migraine)
• Droge mond
• Vertroebeld zicht
• Neiging tot staren
• Zweten
• Opvliegers

Deze lijst is bij lange na niet compleet, maar het geeft wel aan in welke breedte klachten kunnen optreden. Er zijn ook mensen bij wie de klachten veel minder duidelijk tot uiting komen, maar het wel voelen. Heb je wel last van stress, maar zijn de fysieke symptomen minder duidelijk? Wees dan niet bang dat ze erger worden. Want waarschijnlijk uit stress zich bij jou anders.

Kennis is belangrijk

Zoals gezegd, zorgen angst en stress makkelijk voor meer angst en stress. Door kennis kun je deze opbouw tegengaan, omdat je weet waarom je ervaart wat je ervaart en de symptomen op zichzelf daarom minder beangstigend zijn. Het is vooral de angst voor de angst die angst verder voedt. Wanneer juist die angst verdwijnt, heb je al veel gewonnen.