Juiste zithouding
De zin van een juiste zithouding
Uitleg over de juiste zithouding en de actieve manier waarop je hoort te zitten is een van de eerste dingen die u verteld worden door uw practitioner. Veel rug-, nek- en zelfs RSI klachten kunnen terug worden gevoerd op een foutieve zithouding die de cliënt jarenlang onbewust hanteert en die volledig in strijd is met de biomechanica van de wervelkolom.
De meubelindustrie doet op haar manier een hele dikke duit in het zakje omdat het grootste deel van de beschikbare zitmeubelen niet voldoet aan de eisen die deze biomechanica vraagt, ook al claimt ze dat wel. De meeste banken, fauteuils en stoelen nodigen uit tot onderuit zakken en scheef hangen en bieden geen steun voor de holte in de onderrug. Autostoelen hebben vaak wel een lenden- en hoofdsteun maar deze zit meestal te hoog en biedt vaak geen steun aan de lendenen maar oefent druk uit op de middenrug, net onder de schouderbladen.
Anatomie
Voor een beter inzicht in de biomechanica van het lendendeel van de wervelkolom volgt hier een stukje anatomie. De wervelkolom bestaat uit het heilig- of staartbeen (S1 t/m S5). Dit is een driehoekig gevormd bot dat past tussen de bekkenbeenderen. Links en rechts van het heiligbeen bevinden zich de SI gewrichten. Onderaan het heiligbeen zit het stuitje. Daarboven bevinden zich de 5 lendenwervels (van onder naar boven L1 t/m L5). Daarboven bevinden zich de 12 thorax- of borstwervels (T1 t/m T12) en daar weer boven de 7 nekwervels (C1 t/m C7)
Op het plaatje hiernaast ziet u ter hoogte van welke wervels de zenuwen een rol spelen.
Hoe ga je zitten?
De zithouding op zichzelf is heel belangrijk om de wervelkolom gezond te houden maar het herstel van de wervelkolom begint bij de manier waarop je gaat zitten. De meeste mensen hebben de neiging om, als ze gaan zitten, hun rug uit te bollen, dan te gaan zitten en vervolgens onderuit te zakken en de knieën over elkaar te slaan. Enerzijds leidt het op deze wijze gaan zitten tot een volledige onbalans in de spierspanning van de wervelspiertjes onderling waardoor de wervelkolom aanzienlijk aan draagkracht inboet. Anderzijds komen de conisch gevormde tussenwervelschijven aan de voorkant van de wervelkolom tussen de wervelos klem te zitten. De wervels nemen door deze manier van zitten de tussenwervelschijven letterlijk in de tang. Het gevolg daarvan is weer dat de druk op de tussenwervelschijven onnodig aanzien wordt verhoogd.
Ter illustratie: als je op de juiste wijze bent gaan zitten en je zit rechtop dan staat er een natuurlijk druk van ca. 140 kg. druk op je tussenwervelschijven. Hoe slechter je gaat zitten en hoe meer je onderuit zakt, des te hoger de druk op de tussenwervelschijven wordt. Deze druk kan oplopen tot ca. 275 kg. en leidt in de loop van de jaren onvermijdelijk tot onnodige slijtage, uitstulpingen van de tussenwervelschijven en een verhoogde kans op een hernia. De uitgaande zenuwbanen raken bekneld, geïrriteerd, verdoofd en verliezen beetje bij beetje hun functionaliteit. Dit kan leiden tot allerlei klachten in het gehele lichaam.
“Als je op deze verkeerde manier bent gaan zitten, voel je dat je lichaam de neiging heeft om enigszins in elkaar te zakken en komen je schouders, nek en hoofd wat naar voren. Je zit in deze houding op je stuitje i.p.v. op je zitbeentjes. Je lichaam is uit balans en bevindt zich niet in een zelf ondersteunende status.”
Hoe ga je zitten? – De juiste wijze!
Als je een gezonde wervelkolom wilt behouden of weer herkrijgen, is de manier waarop je gaat zitten van groot belang. Deze manier moet borg staan voor een goede uitbalancering van alle spierspanningen in de wervelkolom en de natuurlijke S-vorm van de wervelkolom benadrukken. Je doet dat door – voordat je gaat zitten – een klein beetje door je knieën te zakken. Daardoor kantelt je bekken al van zelf aan de bovenkant iets naar voren en komt je stuitje iets naar achteren. Je benadrukt hiermede de natuurlijke holte van de onderrug. Vervolgens span je buik- en rugspieren aan ga je met deze holle onderrug zitten, terwijl je je billen zover mogelijk achterin de stoel, bank of zetel drukt. Daarna kun je ontspannen en ‘gedragen’ rechtop zitten. Op deze manier geef je aan de tussenwervelschijven de mogelijkheid alle ruimte tussen de wervels te benutten. Overmatige druk op de tussenwervelschijven met alle bovenbeschreven gevolgen blijven dan achterwege.
“Als je op deze manier bent gaan zitten, dan voel je dat je lichaam op een natuurlijke manier en zonder inspanning rechtop blijft. Je schouders blijven wat naar achteren en je nek en hoofd voelen recht uitgelijnd aan. Je zit in deze houding op je zitbeentjes. Je voelt dat je lichaam in balans is. Je lichaam bevindt zich nu in een zelf ondersteunende status.”
De gevolgen
Veel rugproblemen zijn voor een groot deel te wijten aan een jarenlange verkeerde zithouding. De jeugd begint er al mee: urenlang in bananenhouding voor de tv of onderuitgezakt achter de computer. Als we ouder worden, weten we niet beter en zetten we dit zitgedrag voort zonder ons te realiseren wat we ons lichaam eigenlijk aandoen. Ons lichaam kan dan alleen maar protesteren.
Alles wat we met ons lichaam ondernemen – passief of actief – moet uiteindelijk door de wervelkolom verwerkt worden. Door een verkeerde zithouding dwingen we het lichaam onze wervelkolom met de daarbij behorende zo gevoelige zenuwbanen in bescherming te nemen. Het lichaam wil dat we de natuurlijke S-vorm, die voorwaarde is voor voldoende ruimte voor de tussenwervelschijven, respecteren. Doen we dat niet, dan spant het lichaam stapje voor stapje de wervelspieren aan om zo onze onderrug in de natuurlijke holte te trekken. Als deze aanspanning en verkramping een blijvend karakter krijgt, ontstaat body stress en raakt de wervelkolom geblokkeerd. De wervelkolom kan op deze manier de fysieke belasting niet meer verwerken, maar houdt alles vast. We komen dan letterlijk vast te zitten en dit kan leiden tot allerlei soorten klachten. Stijfheid, spit, ischias, frozen shoulder, RSI, tenniselleboog, golfarm, slapende handen en tintelende voeten zijn een aantal klachten die een rechtstreeks gevolg kunnen zijn van het feit dat de wervelkolom geblokkeerd is geraakt en zijn verwerkende en afvloeiende taak niet meer kan verrichten.
“RSI laten behandelen maar tegelijkertijd onderuit blijven hangen voor je computer en t.v. is zinloos en zal geen blijvend resultaat geven. Dat geldt ook voor nek-, schouder-, rugklachten, hoofdpijn, etc. Een juiste zithouding is voorwaarde voor een goede balans van het lichaam en staat garant voor het kunnen verwerken van alle belasting.”